نام اختصاری: CALP

سایر نام ها: کالپروتکتین (مدفوع)

Calprotectin FORWARD, Calprotectin, Fecal, Calprotectin  Random, Stool

بخش انجام دهنده: ایمونوشیمی

نوع نمونه قابل اندازه گیری: مدفوع راندوم

حجم نمونه مورد نیاز: 5 تا 10 گرم    

شرایط نمونه گیری:  

1. نیاز به آمادگی خاصی نمی باشد.
2. نمونه گیری بایستی بصورت راندوم یا تصادفی صورت گیرد.

ملاحظات نمونه گیری:

1. نمونه مدفوع بیمار باید درون ظروف پلاستیکی درب دار مخصوص فاقد نگهدارنده جمع آوری گردد.
2. بیمار باید ساعت و تاریخ نمونه گیری را بر روی ظرف نمونه درج نماید.
3. پس از جمع آوری نمونه ، در صورتی که تست های متعددی درخواست شده باشد، باید ظرف مجزایی برای این تست در نظر گرفته شود.

موارد عدم پذیرش نمونه:

ü       نمونه حاوی مواد نگهدارنده یا مدیا

ü       نمونه هموژن شده

ü       نمونه فاقد برچسب یا بدون  مشخصات

ü       نمونه ای غیر از مدفوع

شرایط نگهداری:

1. بهتر است نمونه مدفوع قبل از انجام آزمایش در دمای فریزر -20^oC نگهداری شود.
2.  پایداری نمونه در دمای اتاق 5 روز، در 4^oC به مدت 8 روز و در-20^oC  تا یک ماه می باشد.

اطلاعات بالینی:

کالپروتکتین پروتئین هترو دیمر بوده و توانایی اتصال به Ca²⁺ و Zn²⁺ را دارد. این پروتئین در سیتوزول نوتروفیل ها و در غشاء مونوسیت ها وجود دارد و به دنبال فعال شدن نوتروفیل ها و مونوسیت ها و با اتصال به اندوتلیال ، کالپروتکتین آزاد می شود. میزان کالپروتکتین در مایعات بدن یا مدفوع یک شاخص مهم التهاب می باشد. کالپروتکتین هم اثر باکتریسیدال و هم اثر شبه سیتوتوکسینی دارد . نقش کالپروتکتین مهار آنزیم های کازئین کیناز I  و II و اثر ضد میکروبی به ویژه علیه کاندیدا آلبیکنس و همچنین اثر مهاری روی سلول های مغز استخوان ، ماکروفاژها، لنفوسیتهای تحریک شده یا میتوژن یافته و مسیر داخلی انعقاد خون می باشد. نقش دیگر آن کموتاکسی سلول های التهابی می باشد. کالپروتکتین به عنوان یک فاکتور تشخیصی در پاسخ به درمان و پایش بیماریهای التهابی روده (نظیر بیماری کرون، کولیت خونریزی دهنده ) و بدخیمی دستگاه گوارش بیشترین کاربرد را دارد و در تمام بیماری های فوق در مدفوع غلظت آن افزایش می یابد.

کاربردهای بالینی:

1. افتراق بیماری التهابی روده (IBD) از سندروم روده تحریک پذیر (IBS)،
2. پایش درمان در بیماران دارای IBD،
3. تعیین ارجاع بیماران جهت انجام آزمایشات آندوسکوپی و یا کلونوسکوپی.

مقادیر مرجع:

طبیعی: 50 μg/g ≥

حدواسط: 51 – 120 μg/g

غیر طبیعی: 121 μg/g  <

تفسیر: کالپروتکتین یک مارکر اختصاصی نوتروفیلی برای ارزیابی التهاب در مجاری دستگاه گوارش می باشد. این مارکر در طی عفونت، عفونت ثانویه ناشی از IBS

(post-infectious IBS) و انتروپاتی ناشی از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) مقدار ان افزایش می یابد. اندازه گیری کالپروتکتین مدفوع شاخص مناسبی برای افتراق IBD از IBS و پایش بیماران IBD می باشد. همچنین جهت تعیین ارجاع بیماران برای انجام تست های تهاجمی نظیر آندوسکوپی و کلونوسکوپی کاربرد دارد. مقادیر کالپروتکتین طبیعی در مدفوع کمتر از 50 μg/g ، مابین 51 - 120 حدواسط و بالاتر از 121 غیر طبیعی گزارش می شود.

 در صورت نتایج حدواسط، آزمایش بایستی 4 الی 6 هفته بعد تکرار و تأیید گردد.

عوامل مداخله گر :

§         انجام آزمایش به همراه تشخیص بالینی قابل ارزش بوده ولی تشخیص بالینی پزشک ارجح می باشد.

§         مثبت شدن کالپروتکتین در مدفوع نمی تواند به تنهایی دال بر تشخیص IBD باشد.

§         در بیماران IBD فرم فعال و غیر فعال بیماری در نوسان است در نتیجه  نتایج کالپروتکتین ممکن است دچار نوسان گردد.

§         خونریزی مجاری گوارشی به میزان بیشتر از 100 میلی لیتر در روز، غلظت کالپروتکتین در مدفوع را به اندازه 15 μg/g  افزایش خواهد داد.

§         سایر  بیماری های روده ای از جمله عفونت های دستگاه گوارش و سرطان روده بزرگ می تواند منجر به افزایش غلظت calprotectin شود.

توضیحات:-

          منابع :

1. الزامات آزمایشات تشخیص طبی جلد 1 ، صفحه 154- 152، مهرداد جلالیان انتشارات نوروزی- 1394

2.      myoclinic, Calprotectin, Myomedicallaboratories; available at  http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/91597

3.      ARUP, Calprotectin, Fecal, Aruplaboratories; available at  http://ltd.aruplab.com/Tests/Pub/0092303

4.      healthcare.uiowa, Calprotectin, Fecal; available at  http://www.healthcare.uiowa.edu/path_handbook/handbook/test3314.html

5.      Roseth AG, Kristinsson J, Fagerhol MK, et al. Fecal calprotectin: a novel test for the diagnosis of colorectal cancer? Scand J Gastroenterol 1993; 28:1073-6