نام اختصاری:HBeAg

سایر نام ها: Hepatitis Be Antigen, Serum، HBeAg, Serum

بخش انجام دهنده: ایمونولوژی

نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم، پلاسما تازه

حجم نمونه مورد نیاز:  1ml

شرایط نمونه گیری:

1. نیاز به ناشتایی نمی باشد.

2. نمونه گیر باید  قابلیت انتقال هپاتیت از طریق خون آلوده را در نظر بگیرد. 

ملاحظات نمونه گیری:

1. محل خونگیری را از نظر خونریزی بررسی نمایید.
2. به بیمار مشکوک به هپاتیت گوشزد نمایید که از تماس نزدیک با سایر افراد پرهیز کند.
3. تا زمانی که نتایج سرمی خلاف آن را ثابت ننموده، بیمار را باید آلوده در نظر گرفت.
4. پس از نمونه گیری سوزن سرنگ را بلافاصله در ظرف مخصوص (Safety box) بدور اندازید.
5. در صورت نمونه گیری در خارج از آزمایشگاه، نمونه را سریعاً به آزمایشگاه بفرستید.
6. برای بیماران مشکوک به هپاتیت فرمی از سابقه ابتلاء به بیماری را یادداشت کرده و آن را مستند کنید.

موارد عدم پذیرش نمونه:

ü      نمونه همولیزه شدید.

ü      نمونه لیپمیک شدید.

ü      نمونه ایکتریک شدید.

ü      فریز کردن و ذوب کردن مکرر

ü      استفاده از نمونه های حاوی فیبرین، آلودگی میکروبی و  غیر شفاف توصیه نمی شود.

شرایط نگهداری:

• §   نمونه خون را در ظرف 24 ساعت سانتریفیوژ کرده و سرم را از لخته جدا نمایید.  نمونه به مدت 24 ساعت در دمای اتاق  و 7 روز در ◦c 4 پایدار است.
• §   برای نگهداری طولانی تر نمونه را در ◦c 20-  قرار دهید.

کاربردهای بالینی:

1. تشخیص پاسخ عفونت هپاتیت B به درمان با داروهای ضد ویروس)مانند اینترفرون α).
2. نظارت بر وضعیت عفونت مزمن بیماران آلوده به HBV
3. تشخیص آلودگی بیماران ناقل ویروس هپاتیت B

روش مرجع: EIA  (الایزا)

روش ارجح: PCR

سایر روشها: RIA، کمی لومینوسانس

مقادیر طبیعی: منفی (عدم حضور آنتی بادی در سرم).

ü      مقادیر بر اساس Cutoff تعیین شده در کیت لحاظ می گردد.

تفسیر: این آنتی ژن (انولوپ) معمولاً به قصد تشخیص بیماری استفاده نمی شود، بلکه به عنوان شاخص عفونی بودن بکار می رود. وجود HBeAg با بیماری اولیه و فعال و نیز وجود عفونت شدید در بیماران دچار عفونت حاد HBV مطابقت دارد. تداوم وجود HBeAg در خون به مدت بیش از  3 ماه پیش بینی کننده پیدایش عفونت مزمن HBV است.

 ظهور این آنتی ژن مقارن با همانند سازی شدید ویروس، عفونت زایی و آسیب شدید کبدی می باشد. در مواردی از هپاتیت B که بطور خودبخود محدود شده و بهبود می یابند، HBeAg  کمی پس از اوج افزایش ترانس آمینازها و قبل از ناپدید شدن HBsAg در سرم، غیر قابل شناسایی می شود و سپس  HBeAb در سرم ظاهر می شود که مقارن با کاهش عفونت زایی می باشد. لذا ناپدید شدن آن نشان دهنده بهبود بالینی و برطرف شدن عفونت است. 

عوامل مداخله گر :

• معمولترین خطا در روشهای EIA و RIA، شستشوناکافی و یا آلودگی معرف با مواد آلوده می باشد.
•  نمونه های دارای فیبرین، آلودگی میکروبی، همولیزه ، لیپمیک و ایکتریک  موجب تداخل در آزمایش می گردد.
• خونی که حاوی مواد ضد انعقاد نامناسب باشد یا بیمارانی که اختلال در تولید لخته دارند ممکن است واکنش مثبت کاذب ضعیف بدهند.
• در روش رادیوایمونواسی، تزریق رادیونوکلوئید در هفته قبل از آزمایش ایجاد مثبت کاذب می کند.

           توضیحات:

• ناپدید شدن HBeAg  و ظاهر شدن HBeAb در خون بطور کامل نشاندهنده خاتمه عفونت بیمار از HBV یا ناقل بودن مزمن آن نمی باشد.
• این تست برای بیماران کمتر از 2 سال، افراد دچار نقص سیستم ایمنی و افراد که سیستم ایمنی آنها سرکوپ شده کارایی مناسبی ندارد.
• این آزمایش برای غربالگری نمونه های خون بند ناف، اهدا کنندگان خون، پلاسما، و محصولات بافت یا سلول انسان، توسط FDA مورد تأئید نمی باشد.

        منابع :

1. کتاب جامع تست هاي تشخيصي و آزمايشگاهي پاگانا- دکتر مهتاب جعفر آبادي آشتياني و همکاران- نشر جامعه نگر
2. کتاب جامع تجهيزات آزمايشگاهي و فرآورده هاي تشخيصي- دکتر حميد رضا سقا و همکاران- نشر مير
3. سايت مايو کلنيک (Mayo mediacal laboratories).
   1. Servoss JC, Friedman LS: Serologic and molecular diagnosis of hepatitis B virus. Clin Liver Dis 2004;8:267-281