نام اختصاری: Li

سایر نام ها: لیتیم

بخش مورد انجام: بیوشیمی

نوع نمونه قابل اندازه گیری: خون تام، سرم ، پلاسما (هپارین، EDTA)

حجم نمونه مورد نیاز: ml1– 0.5

شرایط نمونه گیری:

1-    نمونه گیری باید حداقل 12 ساعت پس از آخرین دوز مصرفی انجام شود.

2-    نیاز به ناشتایی نمی باشد.

ملاحظات نمونه گیری:

1-    در صورت تاخیر بیش از 4 ساعت سرم از سلول ها جدا شود.

2-    به بیمار تذکر دهید 12 ساعت قبل از نمونه گیری از مصرف دارو اجتناب کند.

موارد عدم پذیرش نمونه:

نمونه های شدیدا لیپمیک، ایکتریک و همولیزه مورد قبول نمی باشد.

شرایط نگهداری:

نمونه به مدت 24 ساعت در دمای اتاق، 7 روز در ^◦c 4 و 14 روز در ^◦c 20-  پایدار است.

کاربردهای بالینی:

1-    پایش بر درمان بیماران مبتلا به اختلالات دو قطبی (Bipolar) از جمله حملات مکرر شیدایی (Mania) و افسردگی (Depression)

2-    ارزیابی سمیت دارو

3-   روش مرجع : Atomic Absorption Spectrometry (AAS)

4-   روش ارجح : AAS

5-   سایر روش ها: فلیم فتومتری ( فتومتری شعله ای)

مقادیر طبیعی:

غلظ درمانی : mEq/Lormmol/L1.2–0.8

غلظت سمی : mEq/Lormmol/L1.6 <

تفسیر:

سطوح دارویی به دست آمده در عرض 24 ساعت به عنوان شاخص قابل قبولی در تصمیم گیری دوزاژ دارویی داشته است. غلظت سرمی استاندارد 12 ساعته دارو در حدود mmol/L 1.6> باعث آسیب های تح حاد کلیوی خاهد شد. نسبت گلبول قرمز/ پلاسما در حد 0.4 ایده آل است.

عوامل مداخله گر:

دیورتیک ها به طور قابل توجهی تصفیه کلیوی لیتیم را کاهش می دهند. در حالیکه مترونیدازول باعث ابقاء و احتباس کلیوی آن می شود. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (نظیر ایبوپروفن) و فلوگزیتن باعث افزایش غلظت لیتیم خواهند شد.

توضیحات:

• هیچ رابطه ای مابین پیک غلظت و درجه مسمومیت وجود ندارد.
• اثرات جانبی دارو شامل احساس ضعف، سرگیجه ، لرزش، بی اشتهایی، آتاکسی، توهم، کوما،کاهش وزن، گیجی و عدم تعادل می باشد.
• لیتیم در شیر نیز قابل سنجش می باشد.

منابع:

1. Judd LL: The therapeutic use of psychotropic medications: lithium and other mood-normalizing medications. In Harrison's Principles of Internal Medicine. Twelfth edition. Edited by JD Wilson, E Braunwald, KJ Isselbacher, et al. New York, McGraw-Hill Book Company, 1991, pp 2141-2143

2. Gelenberg AJ, Kane JM, Kekller MB, et al: Comparison of standard and low serum levels of lithium for maintenance treatment of bipolar disorder. N Engl J Med 1989;321:1489-93

3. Lithium Product Monograph, Physicians’ Desk Reference (PDR). Sixty-first edition. Montvale, NJ: Thomson PDR, 2007

4. کتاب جامع تجهيزات آزمايشگاهي فرآورده هاي تشخيصي- دکتر حميد رضا سقا و همکاران- نشر مير