Lipoprotein Electrophoresis
نام اختصاری: LPEL
سایر نام ها: الکتروفورز لیپوپروتئین،Lipo proteins Phenotype
بخش مورد انجام : بیوشیمی
نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم یا پلاسما EDTAدار
حجم نمونه مورد نیاز: ml1
شرایط نمونه گیری: نیاز به ناشتایی مساوی یا بیش از 12 ساعت می باشد.
ملاحظات نمونه گیری:
1- هرگونه داروی مصرفی مؤثر بر نتایج آزمون را یادداشت کنید.
2- دانستن سابقه بیماری مرتبط با آزمون حائز اهمیت است.
موارد عدم پذیرش نمونه:
1- نمونه همولیز شدید موجب تداخل در نتایج آزمون می گردد.
2- پلاسما هپارینه قابل قبول نیست.
شرایط نگهداری:
- سرم بایستی تازه ( در کمتر از 2 ساعت) استفاده شود.
- نمونه در C◦4 به مدت 7 روز و در C◦20- به مدت 14 روز پایدار است.
کاربردهای بالینی: الکتروفورز لیپوپروتئین ها در ارزیابی هیپرلیپدمی و شناساندن ناهنجاری های توزیع لیپوپروتئین سرمی و غلظت آن کاربرد دارد.
هیپرلیپوپروتئین I: کمبود اولیه یا ارثی لیپوپروتئین لییپاز (LPL) ، دیابت کنترل نشده ثانویه،لوپوس اریتروماتوز (SLE) ، دیس گاماگلوبولینی
هیپرلیپوپروتئینمی II : هیپرکلسترولمی ارثی، هیپر لیپیدمی ارثی، علل ثانویه سندرم نفروتیک، هیپوتیروئیدی، دیس گاماگلوبینمی، هیپرلیپوپروتئینمی تیپ II در این آزمون مورد بررسی واقع می شوند.
روش ارجح: الکتروفورز بر روی ژل
مقادیر طبیعی:
شیلو میکرون :2–0 %
β یا LDL : 33 % الی52 % از کل توده لیپوپروتئینمی
α یا HDL :30–10% ظاهر پلاسما: واضح و شفاف
β Pre یا VLDL :28- 7 %
حد ایده ال :
mg/dl 35 < : HDL
mg/dl130> : LDL
mg/dl45- 10 : VLDL
تفسیر:
لیپوپروتئین ها بر اساس تفاوت در بار الکتریکی سطح خود، جدا می شوند. سرعت تجمع بستگی به محیط عمل دارد ( Paper یا ژل آگاروز، پلی اکریلامید یا نشاسته). 2 محیط آخر باعث تفکیک بر اثر اندازه می شوند. HDL ( آلفا- لیپوپروتئین) سریعتر به طرف آند حرکت می کند. در روش پلی اکریلامید یا نشاسته، LDL سریع تر یه طرف آند می رود و سپس VLDL.
عوامل مداخله گر:
وجود تداخل در الکتروفورز پس از رنگ آمیزی مشخص می شود و باید اندازه گیری کمی لیپید و لیپوپروتئین ها در ترکیب با هم ارزیابی شوند. نمونه کنترلی باید وجود فاصله بین باندهای آلفا (α) و بتا (β) را نشان داده و نوار باریک پره- بتا مشخص باشد. این آزمایش با استرس و رژیم غذایی تحت تأثیر قرار می گیرد. در صورت وجود بیماری های ثانویه نظیر دیابت شیرین، مشکلات کلیوی و نفریت این آزمایش فاقد اعتبار می باشد. برخی داروها روی حرکت الکتروفورتیکی لیپوپروتئین ها تأثیر می گذارند. خون هپارینه قابل قبول نیست و نتایج آزمایشات در طول دوره هپارین درمانی فاقد ارزش است. شیلومیکرون ها در صورت وجود در نمونه، در همان مبدأ باقی می مانند.
توضیحات:
بهترین مورد کاربرد الکتروفورز لیپوپروتئین ها، تشخیص فنوتیپ های هیپرلیپوپروتئینمی می باشد. الکتروفورز لیپوپروتئین بر روی ژل با قدرت جداسازی بهتری همراه است. در الکتروفورز بر روی استات سلولز شناسایی شیلومیکرون که همراه VLDL است امکان پذیر نیست. بنابراین توصیه نمی شود.
منابع:
- کتاب جامع تجهیزات آزمایشگاهی- فرآورده ای تشخیصی- دکتر حمیدرضا سقا- انتشارات میر
- HELENA LIPOPROTEIN ELECTROPHORESIS PROCEDURE